یکی از مواردی که باید به آن فکر کند این است که اگر از باری تعالی دریافتی داشت (که به حتم دارد)، چگونه آن را حفظ کند، چرا که دریافت همیشه آسان تر از حفظ نعمت های او است. شاید شب قدر را درک کنیم و معنویتی کسب نمائیم اما حفظ آن نیاز به توجّه، تمرین و ممارست دارد.
حقیقت شب قدر
1) دعا برای توفیق شبهای قدر و شب عید فطر. در خواست خود زمینه توفیق را بیشتر و بهتر فراهم می سازد.
2) مراقبت ویژه شبهای قدر. باید از خود کشیک کشید، مبادا فرصت ها ضایع گردد و به امور دنیا مشغول گردد. پس قبل از آن باید در خود آمادگی ایجاد کرد و در زمان ورود به این شب به خوبی فرصت ها را قدر شناسی کند.
3) انتخاب مناسبترین اعمال. دربین اعمال فراوان این شب ها بنگرد که کدام عمل با حال او بیشتر سازگاری دارد، به همان مبادرت ورزد.
4) تفکّر و به خود اندیشیدن. تفکّر و اندیشه در این که از کجا آمده ام، کجا هستم؟ و به کجا رهسپار خواهم بود؟ و برای آن سفری که در پیش دارم چه آماده ساخته ام؟
5) از خود غافل نبودن. چه کسی بهتر و مهم تر از خویشتن خویش است که مسئولیّت اوّل ما بیش از همه نسبت به خود است که فرمود: "قُوا أنفُسَکُم" خود را نگهبان باشید و خود نگهداری کنید.
6) تذلّل و زاری. اگر در اندیشه و فکر موفّق باشیم به ذلّت خوبش پی می بریم که جایگریه و زاری دارد و به آن می پردازیم.
7) در طول سال سعی کند مکان، لباس مناسب و بوی خوش برای این شب تهیه کند. این خود نوعی خود آماده سازی است که از زمانی زودتر برای جهش و پرش، خیز گرفته است.
8) مالی برای صدقه دادن در نظر بگیرد. البته صدقه جزء اعمال این شب دانسته شده که با پرداختنش نیّت رفع بلا و قضا از مولای عزیز یعنی حضرت صاحب (سلام الهظ علیه) داشته باشد که محبوب ترین است.
9) مناجاتی مهیّج برای گفتگو تهیه کند. که این نیز نکته برازنده ای است که در این فرصت با حضرت دوست صحبت کند.
10) افطاری دادن به روزهداران. که این خود عامل ثواب فراوان و باز کردن توفیقات بعدی است که بندگان خداوند مسرور شده و با سرورشان خداوند خوشحال می شود.
11) فقراء مخصوص، برای تصدق دادن در این شب در نظر گیرد. برای این که در این شب معطّل برای این امور نشود، پولی را کنار گذاشته و به همان فقرائی که در نظر گرفته پرداخت کند تا که هم خود از خطر بگذرد و هم درک آن شب بر او آسان تر گردد.
12) مهمانهای مناسب برای افطاری بخاطر بسپارد. اهل تقوا و تدیّن را برای افطار این ایّام درنظر بگیرد که أجر آن مضاعف گردد.
13) برای رسیدن به معرفت شب قدر: سوره دخان را در هر شب صد مرتبه تا شب 23 ماه تلاوت کند. اگر نه به جای آن هر شب تا شب 23 رمضان 1000 مرتبه سوره قدر را تلاوت کند. تلاوت قرآن انسان را به خداوند متعال، پیوندی ناگسستنی می دهد که قدرش را باید داشت و اگر نتوانست هر شب 1000 مرتبه سوره قدر تلاوت کند، دست کم، شب قدر این کار ر ابکند که به کلی همه چیز از دست نرود.
اعمال شب قدر:
1) غسل بجای آورد. تطهیر و پاکی ظاهر و باطن را مقرون سازد.
2) خواندن دعای «اِلهى اِن کُنتُ غَیرَ مُستَأهِلٍ... ». توجّه به این که اگر ما اهل نیستیم تو ای خدا به اهلیّت خود با ما رفتار کن!
3) شب بیداری، موجب قرب الهی است. بیداری شب قدر عبادت است، اگر نمی تواند همه شب را بیدار باشد، اوّل شب قدری بخوابد ولی از دوسوّم شب به سحر را بیدار باشد.
4) خواندن دو رکعت نماز: حمد + اخلاص 7 مرتبه + بعد از نماز 70 مرتبه «اَستَغفِرُالله وَ اَتوبُ اِلَیهِ» + طلب حاجت کند. این نماز توبه است که راه بین عبد و او باز گردد و آشتی حقیقی ان شاء الله صورت گیرد.
5) خواندن صد رکعت نماز که پنجاه نماز دورکعتی است و خواندن دعاهایی که مملو از علوم ارزنده است، بین هر نماز وارد شده است. تلاش کند که این دعاها را به حالت زنده بخواند.
6) قرآن به سر گرفتن و دعای مخصوص آن را تلاوت کند. از خداوند بطلبد که عقلش به تکمیل علوم قرآنی کمال یابد. توجّه کند که زیر سایه قرآنِ خداوند و چهارده معصوم را شفیع خود ساخته، پس همیشه عمر، قدر قرآن و اهل بیت (علیهم السلام) را سخت پاسدارد.
7) زیارت امام حسین (علیه السلام) به زیارتی که از اهلبیت (علیهمالسلام) رسیده است. یکی از برترین اعمال این شب زیارت امام حسین (علیه السلام) به ذکر مصیبت، تلاوت عاشورا و دعاها و زیارات وارده در این شب است.
8) در پایان شب های قدر توسّل به معصوم همان شب. هر شبی متعلّق به معصومی از حضرات ائمه اطهار (علیهم السلام) است که در آخر کار توسّل به امام عزیز کارساز است.
9) دیدار و درک لذّت شب قدر.
10) بعد از ذکر وقتی را برای فکر، که خالی از خواب و ... باشد در نظر بگیرد. از فکر کردن و اندیشه کردن به حال خود و آینده خویش غفلت نکند که باید خود را تحت ولای اهل بیت (علیهم السلام) قرار داد تا که بهترین را بر ما رقم بزنند.
1. المراقبات،حیدری، ص 152